Blogs

जेव्हा बॅक्टेरिया, तेल आणि मृत त्वचा तुमच्या त्वचेतील छिद्रे भरून त्या छिद्रांना सूज देतात आणि सूजतात तेव्हा मुरुमांचा घाव (पिंपल ) वाढतो, ज्यातून तेल आणि घाम पृष्ठभागावर येतो. ११ ते ३० वयोगटातील सुमारे ८०% लोकांना मुरुमे होतात आणि त्यापैकी पाचपैकी एका व्यक्तीला मुरुमे येतात.

दर तासाला तुमच्या त्वचेतून सुमारे ४०,००० पेशी पडतात परंतु, कधीकधी, त्या मृत पेशी छिद्रांना बंद करतात. कधीकधी बंद झालेले छिद्र लहान असतात आणि परिणामी “पांढरे ठिपके किंवा ब्लॅकहेड्स” होतात. कधीकधी हे छिद्र सूजतात आणि इतर प्रकारचे मुरुमे निर्माण करतात.

मुरुमे ही एक सामान्य त्वचेची स्थिती आहे जिथे तुमच्या त्वचेचे छिद्र बंद होतात. मुरुमांमधील अडथळे ब्लॅकहेड्स, व्हाइटहेड्स आणि इतर प्रकारचे मुरुमे निर्माण करतात. मुरुमे म्हणजे पू भरलेले, कधीकधी वेदनादायक, तुमच्या त्वचेवर अडथळे असतात.

किशोरवयीन मुलांना त्यांच्या बदलत्या हार्मोन्समुळे मुरुमे होतात. प्रौढांना ताण, वातावरण, मासिक पाळी, तेल-आधारित उत्पादने आणि गर्भनिरोधक गोळ्या जबाबदार असतात, जरी हार्मोन्स अजूनही भूमिका बजावू शकतात.

ऍक्ने डागांचे प्रकार (Types of acne scars)

जर तुम्हाला मुरुमांचे डाग असतील, तर तुम्हाला खालीलपैकी एकापेक्षा जास्त प्रकारचे डाग असण्याची शक्यता आहे. क्वचितच एखाद्याला फक्त बॉक्सकार डाग किंवा फक्त केलॉइड डाग इत्यादी असतात. या प्रत्येकावर वेगवेगळ्या प्रमाणात यशस्वी उपचार केले जाऊ शकतात.

  • आइसपिक स्कार्स (Ice Pick Scars)

आइस पिक टूलमध्ये एक रुंद शाफ्ट असतो जो टोकापर्यंत अरुंद असतो. या प्रकारच्या मुरुमांचे डाग टूलसारखे दिसतात कारण त्याच्या वरच्या बाजूला एक छिद्र असते जे त्वचेत खोलवर जाताना एका बिंदूपर्यंत अरुंद होते. अशा प्रकारचे इंडेंटेशन सामान्य आहे आणि बरे करणे सर्वात आव्हानात्मक चट्ट्यांपैकी एक आहे. तुम्हाला ते तुमच्या कपाळावर आणि गालाच्या वरच्या भागात आढळतील, जिथे तुमची त्वचा पातळ असते

  • बॉक्सकार स्कार्स (Boxcar Scars)

बॉक्सकारचे चट्टे हे तीव्र कडा असलेले इंडेंट असतात. त्या कडा त्वचेत खोलवर जातात. हे चट्टे खालच्या छातीवर आणि जबड्यावर सामान्य आहेत.

  • रोलिंग स्कार्स (Rolling Scars)

त्वचेखाली तयार होणाऱ्या डागांच्या ऊतींच्या पट्ट्यांमुळे रोलिंग चट्टे होतात. ते त्वचेच्या पृष्ठभागावर गुंडाळलेले आणि असमान स्वरूप देतात. त्वचेखालील ऊतींना चिकटून राहिल्यामुळे देखील ते विकसित होतात. ते साधारणपणे ४ ते ५ मिलीमीटर रुंद असतात आणि त्वचेला गुंडाळलेले किंवा लहरी स्वरूप देतात. ते “M” अक्षरासारखे दिसतात.

उपचार पर्याय आणि व्यवस्थापन तंत्रांबद्दल त्वचारोगतज्ज्ञांचा सल्ला घ्या. ते तुमच्याकडे कोणत्या प्रकारचे मुरुमांचे चट्टे आहेत हे ठरवतील आणि तुमच्या गरजा आणि चट्ट्यांच्या स्थानावर आधारित सर्वोत्तम उपचारांची शिफारस करतील. शक्य तितक्या लवकर संपर्क साधा. उपचारांमध्ये विलंब झाल्यामुळे मुरुमांच्या जखमांची तीव्रता वाढते.

→ नैसर्गिक उपाय (घरी करता येणारे उपचार)

  • कोरफड (Aloe vera): मुरुमांच्या चट्ट्यांसाठी अ‍ॅलोवेरा जेल हा त्वचेची काळजी घेण्यासाठी सर्वात परिचित पर्यायांपैकी एक आहे . जरी हे जेल हे चट्टे कमी करण्यास किंवा सुधारण्यास मदत करेल याचे फारसे पुरावे नसले तरी, ते जखमा बरे करण्यास आणि तुमची त्वचा ओलसर ठेवण्यास मदत करते असे दिसून आले आहे, ज्यामुळे चट्टे तयार होण्याचा धोका कमी होण्यास मदत होऊ शकते. चट्टे तयार झाल्यावर त्वचेची घट्टपणा कमी करण्यास देखील ते मदत करते.

 

  • व्हिटॅमिन ई (Vitamin E): व्हिटॅमिन ई तेलांनी मालिश केल्याने कोलेजन जमा होण्याचे प्रमाण कमी होण्यास मदत होऊ शकते, ज्यामुळे वाढलेले चट्टे सपाट होण्यास मदत होते. दिवसातून तीन किंवा चार वेळा चार ते पाच मिनिटे मालिश करण्याचा प्रयत्न करा आणि ते तुमच्यासाठी उपयुक्त आहे का ते पहा.

 

  • लिंबू (Lemon): लिंबू आणि मध हे अनेक घरगुती उपचारांपैकी एक प्रमुख जोडी आहे आणि नैसर्गिक डागांच्या उपचारांकडे पाहिल्यावर ते पुन्हा एकदा दिसून येतात. लिंबू नैसर्गिकरित्या आम्लयुक्त असते आणि त्वचेचे वरचे थर काढून टाकण्यास मदत करू शकते, तुमच्या डागांचे स्वरूप कमी करू शकते आणि त्वचेचा रंग सुधारू शकते. लिंबाचा रस लावण्यापूर्वी त्यात थोडे मध मिसळल्याने जळजळ कमी होण्यास मदत होऊ शकते.

→ लेझर ट्रीटमेंट आणि रासायनिक पिलिंग (Chemical Peeling)

  • लेसर त्वचेखालील जखमेच्या कोलेजनला उष्णता देते. हे नवीन, निरोगी कोलेजन तयार करण्यासाठी शरीराच्या जखमेच्या उपचारांच्या प्रतिसादावर अवलंबून असते. हे त्या जागी नवीन त्वचेच्या वाढीस प्रोत्साहन देते. लेसर रीसरफेसिंगचे दोन वेगवेगळे प्रकार आहेत: अ‍ॅब्लेटिव्ह आणि नॉन-अ‍ॅब्लेटिव्ह. तुमच्या त्वचेच्या प्रकारासाठी आणि तुमच्या मुरुमांच्या चट्ट्यांच्या स्वरूपासाठी कोणता प्रकार सर्वोत्तम आहे हे तुमचे त्वचारोगतज्ज्ञ ठरवतील.
  • रासायनिक पिलिंग या उपचारात जुन्या त्वचेचा वरचा थर काढून टाकण्यासाठी विशेष रसायनांचा वापर केला जातो. सामान्यतः जेव्हा जेव्हा वरचा थर काढून टाकला जातो तेव्हा त्यात वाढणारी नवीन त्वचा गुळगुळीत असते आणि त्यावर कमी चट्टे असतात.

→ त्वचाविज्ञान उपचार (Dermatological Treatments)

तुमचे त्वचारोगतज्ज्ञ तुमच्यासाठी काय सर्वोत्तम आहे हे ठरवतील ते डागांच्या प्रकारावर आणि त्याच्या स्थानावर अवलंबून असेल. तुमच्यासाठी सर्वोत्तम काम करू शकतील अशा पर्यायांबद्दल तुमच्या त्वचारोगतज्ज्ञांना विचारणे कधीही श्रेयस्कर ठरेल. काही उपचार पद्धती खालीलप्रमाणे: 

  • स्टिरॉइड इंजेक्शन्स: या उपचारपद्धतीत, स्टिरॉइड्स वाढलेल्या व्रणात इंजेक्शन दिले जातात. स्टिरॉइड्स तंतुमय ऊतींना मऊ करतात, ज्यामुळे व्रण सपाट होतो.
  • डर्मल फिलर: या उपचारपद्धतीत, दाबलेल्या जखमेखाली एक पदार्थ टोचला जातो जो त्वचेला वर उचलतो.
  • मायक्रोनीडलिंग: या उपचारात लहान सुया वापरून तुमच्या त्वचेला जाणूनबुजून दुखापत केली जाते जेणेकरून कोलेजन उत्पादन वाढेल आणि त्यामुळे चट्टे गुळगुळीत होतील. मायक्रोनीडलिंग एकट्याने किंवा उष्णतेने (म्हणजेच मायक्रोनीडलिंग रेडिओफ्रिक्वेन्सी) केले जाऊ शकते. मायक्रोनीडलिंग रेडिओफ्रिक्वेन्सी मुरुमांच्या चट्ट्यांपासून टेक्सचरल सुधारणा करण्यास मदत करते आणि पुढील मुरुमे होण्यापासून रोखू शकते.
  •  
  • सुरुवातीला, मुरुमे सौम्य असतात. प्रिस्क्रिप्शनशिवाय खरेदी केलेल्या औषधांनी सौम्य मुरुमांवर उपचार केल्याने नवीन मुरुमे टाळता येतात. याचा अर्थ असा की खोलवर मुरुमे फुटणे, ज्यामुळे डाग पडण्याची शक्यता जास्त असते, ते कधीही विकसित होत नाहीत. 

→ त्वचेची योग्य काळजी कशी घ्यावी?

  • सनब्लॉक घाला: सूर्यप्रकाश महत्वाचा आहे कारण तुमची त्वचा व्हिटॅमिन डी तयार करण्यासाठी प्रकाश उर्जेचा वापर करते. तथापि, जास्त उन्हामुळे व्रण काळे होऊ शकतात. आणि तुमच्या त्वचेचा रंग जितका गडद असेल तितके तुमचे व्रण अधिक स्पष्ट होतील.
  • मुरूम ओरबाडू नका किंवा दाबू नका: तुमच्या त्वचेला अतिरिक्त नुकसान पोहोचवल्याने जळजळ वाढते ज्यामुळे व्रण आणखी वाईट होतात.
  • तुमच्या मुरुमांवर ताबडतोब उपचार करा: तुम्ही जितका जास्त वेळ वाट पाहाल तितकीच डाग पडण्याची शक्यता जास्त असते.
  • धूम्रपान करू नका: तंबाखू सेवन केल्याने तुमच्या शरीरावर मुरुमांचे चट्टे येण्याचा धोका वाढतो. केवळ मुरुमांचे चट्टेच नाहीत तर एकूणच तुमच्या शरीरावरही चट्टे येतात.
  • त्वचारोगतज्ज्ञांना भेटा: शक्य तितक्या लवकर व्यावसायिक मदत घ्या! तुमच्या मुरुमांवर डाग पडण्यापूर्वीच त्यावर उपचार करा.
  • तुमच्या मुरुमांना स्पर्श करणे थांबवा: स्पर्श केल्याने मुरुमे आणखी वाढू शकतात. जेव्हा मुरुमे वाढतात, तेव्हा ते साफ झाल्यावर त्यावर डाग पडण्याची शक्यता जास्त असते.
  •  

निष्कर्ष:

मुरुमे अगदी सामान्य आहेत आणि मुरुमांचे चट्टे देखील! मुरुमांवर उपचार आहेत आणि मुरुमांच्या चट्ट्यांवरही उपचार आहेत. काही जण त्यांच्या मुरुमांच्या चट्ट्यांसह “जगणे” पसंत करतात तर काहीजण असे ठरवतात की हे चट्टे त्यांच्या दैनंदिन जीवनात खूप व्यत्यय आणतात. तुम्ही उपचार घेण्याचा निर्णय घेऊ शकता किंवा न घेण्याचा निर्णय घेऊ शकता.

Book An Appointment

Contact Us